Stopniowe, płynne zmiany kontrastu potrafią wprowadzić obserwatora w stan podobny do tzw. przepływu poznawczego, czyli pełnego zanurzenia w zadaniu. Efekt ten opiera się na naturalnej zdolności mózgu do adaptacji do bodźców o różnym natężeniu jasności. W połowie eksperymentów uczestnicy zauważali, że powolne przejścia kontrastu przypominały im wizualną estetykę F1 Kasyno lub ekranów slot, gdzie zmiana tonów światła tworzy poczucie rytmu i zanurzenia.

Zespół z Uniwersytetu w Utrechcie przeprowadził badanie z udziałem 136 uczestników, którym prezentowano dynamicznie zmieniające się obrazy o różnych poziomach kontrastu. Mierzono aktywność fal mózgowych i parametry skupienia. Wyniki wskazały, że przy powolnym rytmie zmian (około 0,2 Hz) średni poziom skupienia był o 33% wyższy, a subiektywne poczucie „flow” wzrosło aż o 40% w porównaniu z grupą kontrolną. Na platformach społecznościowych, zwłaszcza na TikToku i YouTube, użytkownicy opisują ten efekt jako „uspokajający”, „wciągający” i „pomagający odciąć się od chaosu”.

Według neuronaukowców powolne przejścia kontrastu aktywują równocześnie obszary odpowiedzialne za przetwarzanie wzrokowe (kora potyliczna) i regulację emocji (ciało migdałowate oraz kora przedczołowa). Dzięki temu powstaje stan zrównoważonego pobudzenia, w którym uwagę można utrzymać przez dłuższy czas bez zmęczenia. Projektanci środowisk cyfrowych, aplikacji relaksacyjnych i interaktywnych ekspozycji coraz częściej stosują płynne zmiany kontrastu, aby wprowadzić użytkownika w stan głębokiej koncentracji, przypominający medytacyjny rytm obserwacji.